معرفی ایلات و طوایف استان اردبیل

وسعت و جمعیت استان

استان اردبيل با مساحتي حدود 17800 كيلومتر مربع در شمال غربی ایران واقع شده است. این استان از شرق به استان گيلان، از غرب به استان آذربايجان شرقي، از جنوب به استان زنجان و از شمال با كشور جمهوري آذربايجان مرز مشترك دارد. در ۲۲ دی ۱۳۷۱ لایحه استان شدن اردبیل در مجلس شورای اسلامی تصویب شد و این استان در ۲۳ فروردین ۱۳۷۲ از استان آذربایجان شرقی جدا و استانی مستقل شد.

استان اردبيل از تنوع اقليمي قابل توجهي برخوردار است. شهرستان ‌"اردبيل‌" در اقليم ‌خشك‌ قرار دارد كه‌ ماههاي ‌خشك ‌و يخبندان ‌آن ‌بيش ‌از 8 ماه ‌است‌ ‌و داراي ‌زمستان ‌سرد و تابستان‌ معتدل ‌است. پوشش ‌گياهي ‌در اين‌ منطقه ‌به ‌صورت ‌استپي ‌است ‌و در شمال غرب ‌آن ‌پوشش‌ نيمه ‌جنگلي ‌نيز مشاهده ‌مي‌شود. شهرستان ‌"گرمي" ‌با تابستان هاي ‌گرم ‌و نامساعد و زمستان ‌ملايم‌، در مرز بين ‌اقليم ‌نيمه ‌خشك‌ و نيمه ‌مرطوب ‌واقع ‌شده ‌است‌. شهرستان های "پارس آباد" و "بيله سوار" از اقليم نسبتاً گرم و نيمه مرطوب و شهرستان‌ "خلخال" ‌داراي ‌اقليم ‌نيمه ‌خشك‌ با تابستان ‌معتدل ‌و زمستان ‌سرد و در ارتفاعات ‌"طالش‌" سرد و پربرف ‌مي‌باشد.

جمعیت: بر اساس سرشماری نفوس و مسکن در سال 1395، جمعیت استان اردبیل یک میلیون و 270 هزار و 420 نفر است. این استان دارای 12 شهرستان و 28 شهر است و مرکز آن شهر اردبیل می باشد.

جمعیت عشایری

بر اساس نتایج پایه اولین سرشماری ثبتی مبنایی عشایر کوچنده کشور در سال 1399، جمعیت عشایری استان اردبیل در دوره قشلاقی 17 هزار و 348 خانوار با جمعیت 65 هزار و 956 نفر و در دوره ییلاقی یازده هزار و 906 خانوار با جمعیت 45 هزار 607 نفر است.

این در حالی است که بر اساس اطلاعات سومین سرشماری رسمی عشایر کوچنده کشور که در سال 1387 توسط مرکز آمار ایران انجام شده بود، جمعیت عشایری استان اردبیل در دوره قشلاقی 66 هزار و  521 نفر (12818خانوار) و در دوره ییلاقی 43 هزار و 296 نفر (8186 خانوار) بود.

ایلات

عشایر استان اردبیل شامل دو ایل شاهسون (ایل سون) و قره داغ (ارسباران) هستند. ایل شاهسون بیشترین آمار جمعیتی عشایر استان اردبیل را دارد. بخشی از جمعیت قوم کرمانج هم در این استان و در مناطقی از شهرستان خلخال زندگی می کنند.

طوایف

طوایف ایل شاهسون: ایواتلو، اجیرلو، اودولو، بالابیگلو، بیگ باغلو، بیگدیلو، تکلو، جعفرقلی خانلو، جعفرلو، جل دارلو، جهان خانملو، حاجی خواجه لو، حسین حاجیلو، حسینکلو، خلیفه لو، دمیرچیلو، رضابیگلو، ساریبانلار (سروانلار)، ساری خان بیگلو، ساری نصیرلو، سیدلو، ساهعلی بیگلو، طالش میکائیل لو، عربلو، علی بابالو، عیسی لو، قره لر جبدرق، قره لر خیاوی، قوت لار، قوجا بیگلو، کورعباسلو، کلاش، گبلو، گیگلو (گیهلو)، لاهرود، مرادلو، مستعلی بیگلو، مغانلو، هومونلو، یکلو، زاخورانلو، و طایفه قره چورلو.

طوایف ایل ایل قره داغ: چلبیانلو، حاجی علیلو، حسینکلو، قره چورلو، گروس داش، و طایفه محمد خانلو.

شهرستان های عشایرنشین

اردبیل، بیله سوار، خلخال، مشکین شهر، گرمی، پارس آباد، کوثر، نمین، و نیر شهرستان های عشایرنشین استان اردبیل هستند.

نوع و تعداد دام

نوع دام در اختیار عشایر استان اردبیل شامل گوسفند بز، گاو، گاومیش و شتر است. بر اساس اطلاعات سومین سرشماری رسمی عشایر کوچنده کشور در سال 1387 توسط مرکز آمار ایران، عشایر استان اردبیل در مجموع یک میلیون و 315 هزار و 190 رأس دام سبک و  38 هزار و 180 رأس دام سنگین در اختیار دارند.

مهم­ترین تولیدات

مهم­ترین تولیدات لبنی: شیر، کره، پنیر، ماست، دوغ و کشک.

مهم­ترین تولیدات صنایع دستی: فرش، تابلو فرش، ورنی، جاجیم و گلیم.

مهم­ترین تولیدات گیاهان دارویی: مریم گلی، گل مغربی، بابونه، بومادران، پونه، آویشن، ختمی و چای کوهی.