آوای کوچ و زنگ خطر کرونا
بررسی وضعیت عشایر کشور با توجه به اپیدمی کرونا و همزمانی کوچ
جامعه عشایری، یکی از مهم ترین ستون های اقتصادی و فرهنگی کشورمان هرساله با فرا رسیدن فصل بهار، آواز کوچ سر می دهند. این بار اما بحران ویروسی موجود در کشور، معادلات و برنامه ریزی های کوچ نشینان را به هم زده است.
رسالت - 24 فروردین 98 - بیماری کرونا مدتی است در کشورمان سکونت کرده و زندگی مردم را به لحاظ مختلف تحت الشعاع قرار داده است. این بحران، جامعه بی آلایش عشایری را نیز با مشکلاتی روبه رو ساخته است. جامعه عشایری، یکی از مهم ترین ستون های اقتصادی و فرهنگی کشورمان هرساله با فرا رسیدن فصل بهار، آواز کوچ سر می دهند. آن ها بر اساس تقویم سنتی خود همواره از ۱۵ اسفندماه تا ۱۵ فروردین ماه از مناطق گرمسیر قشلاقی به سمت مناطق سردسیر ییلاقی کوچ می کنند و برای این که در زمان مناسب اقلیمی به نقاط سردسیر برسند، از شیوه کوچ سنتی و اتراق در میان بندها استفاده می کنند. این بار اما بحران ویروسی موجود در کشور، معادلات و برنامه ریزی های کوچ نشینان را به هم زده است. بنابر سیاست های بهداشتی در مسیر کنترل انتشار این ویروس، کوچ به تاخیر افتاد و از کوچ نشینان درخواست شد تا مدت بیشتری در مناطق گرمسیر باقی بمانند. انتشار این ویروس در کشور موجب نگرانی برای وضعیت خاص زندگی کوچ نشینی شد و بی شک به خطر افتادن جامعه عشایری، خسارت های سنگینی برای اقتصاد و فرهنگ کهن کشورمان واحد داشت.
رسالت در بررسی بیشتر این موضوع با سیاوش احمدی میرقائد، مدیرکل ساماندهی و هماهنگی سازمان امور عشایر به گفت وگو پرداخت که در ادامه می خوانید.
مدیریت همزمانی کوچ و بحران کرونا در کشور
سیاوش احمدی میرقاید، مدیرکل دفتر ساماندهی و هماهنگی سازمان امور عشایر، ضمن بیان مقدمه ای مبنی بر میزان اهمیت اقتصادی و اجتماعی جامعه عشایری برای کشور در مورد وضعیت آن با وجود بحران بیماری کرونا در کشور به «رسالت» چنین می گوید: «جامعه عشایری پراکندگی بیشتری نسبت به جامعه شهری دارد. اصل پراکندگی جمعیت عشایر در بحران کنونی، نقطه قوتی برای کاهش ابتلا و قطع زنجیره شیوع این بیماری بوده است. با انتشار این ویروس در کشور، سازمان امور عشایر با همکاری و هماهنگی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور، اقدامات لازم را برای کنترل و مدیریت این ویروس در جامعه عشایری در دستور کار قرار داد.»
وی در مورد مهم ترین اقدامات و تمهیدات پزشکی صورت گرفته برای جامعه عشایری عنوان کرد: «دوری مسافت عشایر از مراکز بهداشت و درمان در زمان شیوع احتمالی این ویروس، مشکلی است که وزارت بهداشت، امور عشایر، هلال احمر و استانداری های کشور، بر اساس آن تمام ظرفیت خود را برای مدیریت این بحران و جلوگیری از وارد شدن صدمات و شیوع آن در میان جامعه عشایری به کار گرفته اند. از زمان شیوع این بیماری در کشور تیم های پزشکی در محل استقرار عشایر حاضر شده و آموزش های لازم برای پیشگیری از ابتلا به این ویروس را ارایه داده اند.»
احمدی میرقاید همچنین افزود: «اقلام و وسایل بهداشتی و ضدعفونی کافی در میان عشایر توزیع و محل زندگی و استقرار خانواده های عشایری و مکان نگهداری دام های آنان نیز ضدعفونی شده است. همچنین طبق پروتکل های بهداشتی و با برنامه ریزی انجام شده قرار است چادرهای عشایر نیز با فاصله معینی از یکدیگر در مناطق ییلاقی برای کاهش ارتباط عشایر با هم برپا گردند. در این حال در روز طبیعت نیز با همکاری نیروی انتظامی از ورود گردشگران به سامانه های عرفی عشایر جلوگیری به عمل آمد و موضوعات و برنامه های مربوط به گردشگری و توریسم نیز تحت کنترل و مدیریت است و تا زمان مهار این بیماری در کشور اجرایی نخواهند بود.»
تلاش سازمان های امور عشایر و دستگاه های ذی ربط برای ایجاد تعویق در زمان کوچ بهاره آن هاست
وی گزارش داد: «بر اساس هماهنگی و برنامه ریزی صورت گرفته میان سازمان امور عشایر، سازمان جنگل ها و مراتع و استانداری ها، زمان کوچ عشایر به تعویق افتاد و آغاز حرکت به سمت مناطق ییلاقی در استان های مختلف بین ۱۵ الی ۳۰روز، پس از انجام هماهنگی های لازم و با تاخیر صورت خواهد گرفت. بر این اساس عشایر طبق زمان تعیین شده که کوچ خود را با رعایت پروتکل ها و سیاست های بهداشتی انجام خواهند داد.»
کوچ مکانیزه به جای حرکت در مسیر ایل راه ها
مدیرکل ساماندهی و هماهنگی سازمان امور عشایر بابیان اینکه شیوه سنتی کوچ در زمان فعلی و باوجود بحران ویروسی در کشور، می تواند مخاطره آمیز باشد در مورد چگونگی کوچ تشریح کرد: «آن دسته از عشایری که در مسیر حرکت خود از مسیرهای کم جمعیت عبور می کنند، بر اساس همان شیوه سنتی کوچ می کنند اما کوچ دسته دیگری از عشایر به دلیل گذر از روستا یا شهرها و وجود خطر بزرگ درگیری آنان با ویروس کووید ۱۹ به کوچ مکانیزه بدل خواهد شد. بر این اساس توصیه شده است که کوچ نشینان به جای حرکت سنتی در ایل راه ها و تردد در مناطق مختلف با وسایل نقلیه، مستقیم به نواحی ییلاقی و استقرارگاه های موردنظر خود نقل مکان کنند. در این مسیر همچنین باید تمام دستورالعمل ها و نکات بهداشتی و مراقبتی موردنیاز اعمال شود.»
وی ضمن بیان این که هیچ گونه تلفاتی برای ویروس کرونا در جامعه عشایری وجود نداشته است، ادامه داد: «طبق آمار موجود، تعداد مبتلایان به این ویروس در میان عشایر سه نفر بوده که در استان های شرقی به ثبت رسیده است. دلیل ابتلا این افراد نیز ارتباط با میهمانان مناطق شهری اعلام شد. خوشبختانه با مراقبت های پزشکی و درمانی این سه شخص نیز بهبودیافته و در شرایط مساعدی قرار دارند.»
مدیرکل ساماندهی و هماهنگی سازمان امور عشایر ضمن اشاره به تسهیلات تعلق گرفته به جامعه عشایری در انتهای این گفت وگو اظهار داشت: «بر اساس قانون احکام دایمی کشور، یک درصد اعتبارات ورودی به صندوق توسعه ملی به صورت تسهیلات ارزان قیمت در اختیار جامعه عشایری، برای کمک به بهبود تولیدات دامی و افزایش آن قرار داده می شود. پیش بینی می شود با توجه به هماهنگی های انجام شده با صندوق توسعه ملی، در سال جاری حدود ۴۰۰ میلیارد از صندوق توسعه و ۲۰۰ میلیارد از منابع دیگر، تسهیلات به کوچ نشینان تعلق گیرد. عمده این تسهیلات ارزان قیمت در بخش تولید گوشت قرمز به کار گرفته خواهند شد.»
گزارش از: مهدیه هاشمی
نظر دهید