به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان امور عشایر ایران به نقل از خبرگزاری ها، مجموعه پنج جلدی "دایرةالمعارف دستبافته داری استان کرمان" به قلم "عقیل سیستانی"، کتاب برگزیده پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری در هفته کتاب و کتاب‌خوانی شد. سیستانی متولد ۲۵آذر ۱۳۶۲ در بردسیر استان کرمان و دانش‌آموخته دکتری پژوهش هنر دانشگاه تهران، کارشناسی ارشد هنر اسلامی، و کارشناسی صنایع‌دستی است.

برگزیده کتاب سال ۱۴۰۲ در گفت‌وگو با ستاد خبری سی و یکمین دوره هفته کتاب اظهار کرد: جمع‌آوری، ثبت، مستندنگاری و معرفی ارزش‌های تاریخی، هنری و فرهنگی ایلات و عشایر مناطق مختلف به‌خصوص استان کرمان که دارای ۳۱ایل و ۵۸طایفه مستقل است می‌تواند کمک شایانی به حفظ، احیاء و توسعه پایدار هنرهای سنتی و به‌تناسب معیشت آنها نماید.

 این دانش‌آموخته مقطع دکتری تخصصی رشته پژوهش هنر دانشگاه تهران، با ابراز خرسندی از فعال‌شدن سامانه "بازار کتاب"، گفت: خرید کتاب به‌صورت مجازی یکی از اقدامات خوب مسئولان فرهنگی در جهت دسترسی آسان به کتاب، مستندات و عدالت فرهنگی و اجتماعی است اما نیاز به تکامل بیشتری دارد.

وی افزود: خرید از کتاب‌فروشی‌ها به‌صورت مجازی برای مناطق محروم روستایی و عشایری یک فرصت مناسب است که با حذف مکان و زمان بتوانند کتاب‌های موردنیاز و علاقه خود را خریداری و تهیه کنند. اما از آنجایی‌که فرایند سنتی تولید کتاب در کشور بر چاپ و انتشار کتاب به‌صورت کاغذی متمرکز است، جا دارد برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری نوینی از سوی مسئولان فرهنگی کشور در نظر گرفته شود تا از سیستم سنتی به سمت‌وسوی انتشار نسخه الکترونیکی کتاب‌ها پیش برویم.

 

یکی از مشکلات اساسی در نشر الکترونیکی عدم رعایت قانون کپی‌رایت

 سیستانی با بیان این که یکی از مشکلات اساسی عدم رعایت قانون کپی‌رایت است، گفت: باید حق انحصاری بهره‌برداری نشر، پخش و عرضه کتاب برای پدیدآورندگان آثار محفوظ بماند، اگر هر ناشر، نویسنده یا تصویرگر بخواهد اثری را به‌صورت الکترونیکی عرضه کند به دلیل عدم رعایت قانون کپی‌رایت، اثرش به سرقت می‌رود و اشخاصی با کپی‌کردن آن می‌توانند بخشی یا تمام آن اثر را به نام خودشان ثبت کنند. به‌هرحال همه کشورها به سمت‌وسوی الکترونیکی کردن کتاب در بستر اینترنت حرکت کرده‌اند و در این ‌خصوص به پیشرفت‌های چشمگیری دست یافته‌اند.

 وی تأکید کرد: ما نیز دیریازود باید همانند سایر کشورها به این سبک و سیاق بپیوندیم و تحقق این امر منوط به تدوین آیین‌نامه‌های لازم و بستر مناسب و همت بالای مسئولان فرهنگی کشور است.

 این استاد دانشگاه گفت: برخی از افراد جامعه هنوز از امکانات و خدمات کتابخانه‌های مجازی و نحوه دسترسی به کتاب‌های الکترونیکی شناختی ندارند. "بازار کتاب" فرایند ارسال کتاب به دست مخاطب را سریع‌تر انجام می‌دهد.

 

 رعایت قانون کپی‌رایت لازمه انتشار کتاب‌های الکترونیک

 برگزیده کتاب سال اظهار داشت: توصیه من به‌عنوان یک نویسنده، محقق و پژوهشگر به مسئولان فرهنگی کشور این است که باید تدابیری اصولی برای رعایت قانون کپی‌رایت در کشور اندیشیده شود.

 سیستانی با بیان اینکه فضای مجازی تهدیدها را به فرصت تبدیل کرده، گفت: فضای مجازی زمینه مناسبی را برای محققان، علاقه‌مندان و نویسندگان برای استفاده از مطالب و مقالات الکترونیک را برای ایجاد یک گفت‌وگوی سازنده و علمی در بستر اینترنت فراهم کرده است. باتوجه‌ به افزایش قیمت کتاب، همان گونه که پیش‌تر اشاره شد، باید شرایط لازم برای انتشار کتاب‌های الکترونیک با حفظ حقوق مادی و معنوی آن برای نویسندگان و ناشران مهیا شود، این امکان می‌تواند بستر خوبی برای آموزش، معرفی و گسترش مباحث مختلف را فراهم کند.

 این پژوهشگر و مدرس دانشگاه در پاسخ به این سؤال که چرا بسیاری از آثار نویسندگان نمی‌تواند به‌صورت الکترونیکی در بستر وب عرضه شود، گفت: اولاً جامعه ما سنتی است و به طور معمول، مردم کتاب‌های کاغذی را بهتر می‌پسندد. من یا هر نویسنده دیگری وقتی یک کتاب را به شکل کاغذی و فیزیکی چاپ می‌کنیم یک درآمدی از فرایند فروش داریم، حال سؤال اینجاست که یک کتاب الکترونیک چگونه می‌تواند درآمدزایی لازم را برای ناشران و نویسندگان مهیا نماید.

وی افزود: برخی ارگان‌ها، بنیادها، و سازمان‌ها یا خود وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که متولی این امر است باید بستری را مهیا کنند تا به‌درستی حقوق مادی و معنوی هر مؤلف برای انتشار اثرش در بستر مجازی حفظ شود. به‌این‌ترتیب همه می‌توانند حتی در مناطق محروم دسترسی آسان‌تر و بهتری به کتاب داشته باشند. مهم‌ترین کاری که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌تواند در این زمینه انجام دهد این است که برای بسترسازی اصولی کتاب‌های الکترونیکی در بستر وب که این رویه الان در کشورهای مختلف انجام شده است، کاری را انجام دهد که فروش و مبلغ کتاب الکترونیکی در بستر اینترنت به مؤلف و ناشر برسد.

 

قلم، زبان و کتاب مهم‌ترین ابزارهای معرفی ارزش‌های تاریخی و سنتی

مولف مجموعه کتاب "دایرةالمعارف دستبافته داری استان کرمان" با اشاره به این که "هفته کتاب" بستری مناسب برای معرفی و جلب‌توجه مخاطبین به حوزه کتاب و کتاب‌خوانی است، افزود: به اعتقاد من قلم، زبان و کتاب جزو مهم‌ترین ابزارهای شناخت و معرفی ارزش‌های تاریخی و سنتی جامعه محسوب می‌شوند و می‌توانند به رشد و توسعه ظرفیت و پتانسیل‌های حوزه‌های مختلف کمک کنند. لازمه کارهای علمی، تحقیقات منسجم و شناخت کامل از گذشته است و پژوهش و چاپ کتاب می‌تواند در حفظ، احیاء، توسعه و ترویج هنرهای سنتی بسیار اثرگذار و ماندگار باشد.

سیستانی بیان کرد: ابزار اصلی یک پژوهشگر علاوه بر تحقیقات میدانی و بررسی اسناد و مطالعات مکتوب گذشته، استفاده از کتاب‌هایی است که به‌روز چاپ و منتشر شده‌اند. امروزه با تغییری که در سبک زندگی ما صورت‌گرفته بحث زمان و دسترسی آسان به خدمات خیلی مهم است. اگر زیرساخت‌های اینترنت و فضای مجازی در کشور مهیا شود آن وقت می‌توان از فضای مجازی به‌عنوان بهترین ابزار برای مطالعه اسناد و پژوهش و تحقیق استفاده کرد.

 

محموعه کتاب "دایرةالمعارف دستبافته داری استان کرمان"

 مجموعه کتاب "دایرةالمعارف دستبافته داری استان کرمان" به قلم "عقیل سیستانی" است. سیستانی از سال ۱۳۸۱مطالعات و فعالیت‌های علمی و پژوهشی مستمر خود را در حوزه‌های مختلف فرش دستبافت و صنایع‌دستی آغاز کرد و در سال ۱۳۹۳مقام پژوهشگر برتر حوزه صنایع‌دستی و هنرهای سنتی کل کشور در عرصه صنایع‌دستی و هنرهای سنتی را کسب کرد.

تاکنون حاصل پژوهش‌های وی چاپ و انتشار ششعنوان کتاب است. مجموعه پنج جلدی کتاب‌های "دایرةالمعارف دستبافته داری استان کرمان»، شامل جلد اول (مناطق بافت، رابر و ارزوئیه)، جلد دوم (مناطق بردسیر و شهربابک)، جلد سوم (گزیده قدیمی‌ترین و بهترین دستبافته منطقه سیرجان)، جلد چهارم (دستبافته عشایری و روستایی شهر جهانی سیرجان)، جلد پنجم (گلیم شهر جهانی سیرجان) است که این مجموعه در سال جاری (چهلیمن دوره جایزة کتاب سال)، به‌عنوان برگزیده کتاب سال انتخاب شده‌ است که ماحصل ۱۶سال پژوهش‌های علمی و میدانی وی است.

سی‌ویکمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با شعار "آینده خواندنی است" از 23 آبان‌ آغاز و تا 30 آبان‌ ادامه دارد.