به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان امور عشایر ایران به نقل از روابط عمومی امور عشایر گلستان، مدیرکل امور عشایر گلستان در گفت و گو با خبرگزاری ایرنا گفت: خوشبختانه تاکنون که افزون بر ۴۰ روز از شیوع ویروس کرونا در کشور و این استان می‌گذرد، موردی از ابتلا به کرونا در جامعه عشایری اعم از کوچنده و بومی زیر پوشش این اداره کل مشاهده نشده است.

رضا علیپوری افزود: همزمان با انتشار نخستین اخبار از شیوع ویروس کرونا در ایران، اداره کل امور عشایر گلستان بلافاصله با همکاری دانشگاه علوم پزشکی این استان و استان خراسان شمالی و شبکه‌های بهداشت و درمان و خانه‌های بهداشت روستائی سه شهرستان گنبدکاووس، مراوه‌تپه و کلاله که جامعه عشایری گلستان در مراتع این شهرستان‌ها قشلاق و ییلاق می‌کنند، اطلاع رسانی و آگاهی بخشی به آنان را شروع کرد.

وی، دیدارهای چهره به چهره با روسای ۲۱ طایفه‌ عشایری، اطلاع رسانی پیامکی، توزیع برشور و تراکت‌هایی حاوی توصیه‌های رعایت بهداشت فردی و عمومی، پرهیز از سفرهای بین طایفه‌ای یا زادگاهی و یا سفر به شهرستان‌ها یا استان‌ها برای خرید مایحتاج و توزیع برخی اقلام بهداشتی و ده هزار لیتر ماده ضدعفونی کننده را از جمله اقدامات اداره کل امور عشایر گلستان با همکاری دیگر ادارات و نهادها از جمله متولیان بهداشت و درمان برای عشایر کوچنده و بومی این استان برشمرد.

علیپوری اضافه کرد: برای خرید مایحتاج زندگی عشایر هم از هر طایفه یک نفر انتخاب شد تا هر چند روز یکبار و با رعایت کامل اصول بهداشت فردی و عمومی، برای خرید کلی اقلام مورد نیاز اقدام کنند ضمن اینکه بسیاری از کالاهای اساسی مورد نیاز عشایر مانند آرد و سوخت در قالب سهمیه ماهانه، زودتر از موعد به آنها تحویل شد.

وی با بیان اینکه بخش دیگری از اقلام اساسی مورد نیاز عشایر نیز توسط شرکت‌های تعاونی عشایری به مقدار کافی تامین و از طریق نمایندگان انتخابی هر طایفه در اختیار آنان گذاشته می‌شود، افزود: باتوجه به محدودیت و ممنوعیت عرضه دام در میدان دام گنبدکاووس و به منظور پیشگیری از شیوع کرونا، خرید دام عشایر یا تولیدات آنان مانند شیر و کشک، توسط افراد معین در محلی دورتر از زندگی عشایر انجام می‌شود. 

تاخیر یک ماهه کوچ عشایر گلستان

مدیرکل امور عشایر گلستان همچنین از تعویق کوچ عشایر سراسر کشور تا پایان فروردین خبر داد و گفت: تعویق فعلا یک ماهه کوچ عشایر کوچنده با تصمیم و موافقیت دو سازمان امور عشایر ایران و سازمان جنگل‌ها و مراتع و به منظور جلوگیری از شیوع کرونا درجامعه عشایری اتخاذ شده و در صورت بهتر نشدن شرایط، امکان تمدید آن وجود دارد.

علیپوری یادآور شد: معمولا عشایر کوچنده استان‌های خراسان شمالی و رضوی از ۱۵ آبان هرسال برای گذران قشلاق وارد مراتع استان گلستان می‌شوند و تا ۱۵ فروردین سال بعد (در مجموع به مدت پنج ماه)، حضور داشته و سپس به استان‌های خود بر می‌گردند.

وی افزود: باتوجه به تعویق یک ماهه بازگشت عشایر کوچنده گلستان به زادگاهشان و همچنین در پیش بودن روز طبیعت، مقرر شده تا در این روز و ایام باقی مانده، عشایر همچون روزهای گذشته هیچ گونه مهمانی دعوت نکنند و به مهمانی اقوام و طایفه خویش هم نروند.

علیپوری با قدردانی از همکاری خوب عشایر کوچنده و بومی گلستان برای رعایت توصیه‌ها و مراقبت‌های بهداشت فردی و عمومی و تمکین پذیری از متولیان بر ضرورت استمرار این همکاری‌ها تا بهبود شرایط کشور و استان تاکید کرد.

وی خاطرنشان کرد: در صورت تمدید کوچ عشایر از سوی مسوولان کشور، سهمیه کالاهای اساسی یک ماه آینده عشایر نیز به آنان داده خواهد شد.

 فرماندار شهرستان مرزی مراوه‌تپه  که میزبان ۶۹ درصد جمعیت عشایر کوچنده استان‌های خراسان شمالی و رضوی است به ایرنا، گفت:  تاکنون موردی از ابتلا جامعه عشایری مقیم منطقه به ویروس کرونا گزارش نشده است.

غربالگری 3 درصد از عشایر مراوه تپه باقی مانده

امانگلدی ضمیر افزود: طرح بسیج سراسری غربالگری علیه ویروس کرونا هم در ۱۰۰ درصد جمعیت ۶۷ هزار نفری شهرستان مرزی مراوه‌تپه انجام شده و تنها غربالگری حدود 3 درصد از جمعیت عشایری حاضر در مراتع این شهرستان باقی مانده که امروز سه‌شنبه ۱۲ فروردین انجام می‌شود.

وی اضافه کرد: محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های تردد خودرویی از مبادی ورودی و خروجی شهرها که از سوی ستاد مقابله با کرونا کشور و استان گلستان ابلاغ شده، با قاطعیت در حوزه شهرستان مرزی مراوه تپه هم درحال اجرا است.

مطابق آخرین آمار دانشگاه علوم پزشکی گلستان تاکنون ۱۸۰ نفر در این خطه شمالی بر اثر کرونا جان باختند که موردی از جامعه عشایری استان در آن گزارش نشده است. 

وضعیت عشایر استان گلستان

جامعه عشایری گلستان که با حدود ۲۱ هزار نفر بیش از یک درصد جمعیت استان هستند در یک نگاه کلی از دو تیپ شامل عشایر کوچنده کرد خراسان‌های شمالی و رضوی و عشایر کوچنده ترکمن تشکیل شده‌اند که قلمرو زیستی آنان در مجموع ۳۵۰ هزار هکتار از مراتع سه شهرستان "گنبدکاووس، مراوه تپه و "کلاله" در شرق این استان است.

۶۹ درصد از جمعیت عشایری کوچنده از خراسان شمالی و رضوی و عشایر بومی این استان در شهرستان مراوه تپه، ۲۵ درصد در گنبدکاووس و ۶ درصد در کلاله حضور داشته و قشلاق می‌کنند.

از مجموع مراتعی که در اختیار عشایر کوچنده و بومی گلستان قرار داده شده ۱۲۰ هزار هکتار آن در اختیار هزار و ۹۷۸ خانوار عشایر کرد خراسان‌های شمالی و رضوی با جمعیت ده هزار و ۹۹۱ نفر قرار دارد که همه ساله از ۱۵ آبان به مدت پنج ماه در قالب قشلاق به این استان سفر می‌کنند.

اما جامعه عشایری بومی گلستان که از قوم ترکمن هستند، شامل هزار و ۵۵۲ خانوار با جمعیت ۹ هزار و ۶۹۶ نفر می‌باشند که در طول سال در مراتع تحت اختیارشان با کوچ‌های درون استانی، قشلاق و ییلاق می‌کنند.

جامعه عشایری کوچنده و بومی گلستان در مجموع با ۷۶۰ هزار رأس دام سبک سالانه ۲۵ درصد گوشت قرمز این استان معادل شش هزار و ۴۲۵ تن، ۱۴ هزار و ۵۶۲ تن شیر، هزار و ۱۲۵ تن پشم و مو و ۳۸۰ تن کشک تولید و روانه بازار مصرف می‌کنند.