عشایر استان سمنان به عنوان مظهر توانمندی داخلی در تولید و کانون مهم خودکفایی اقتصادی، برای تحقق طرح زنجیره افزایش تولید گوشت، با مساله کمبود آب و خشکسالی منابع آبی دست به گریبان هستند.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان امور عشایر ایران به نقل از خبرگزاری ایرنا، توجه به عشایر که بخش مهمی از تولید مواد پروتئینی شامل گوشت و لبنیات را بر عهده دارند، از ابتدا مد نظر دولت تدبیر و امید قرار گرفت و به ویژه در ارایه تسهیلات به جایگاه خوبی رسید، در توانمندی عشایر ایران اسلامی همین بس که با داشتن 24 میلیون راس دام 195 هزار تن گوشت کشور و 35 درصد محصولات صنایع دستی کشور را تولید می‌کنند و 59 درصد سطح کشور در حوزه قلمرو عشایر است. 

مطلوب بودن شرایط برای تامین علوفه و تغذیه لازم برای دام مهمترین دغدغه تاریخی عشایر بوده است که در سال های اخیر به علت خشکسالی‌های متوالی و کاهش منابع آبی، از سوی دولت تلاش شده تا اهداف تعیین شده برای تولید گوشت در این بخش دچار مخاطره نشود. 

دولت تدبیر و امید در بخش های مختلف فعالیت عشایر سعی کرده با تامین منابع مالی لازم، این بخش مولد با کمترین مشکل مواجه شود، تا آنجا که با همراهی دولت تدبیر و امید و مجلس شورای اسلامی، یک و نیم میلیارد دلار از محل صندوق توسعه ملی برای توسعه اشتغال روستایی و عشایری کشور اختصاص داده شده است. 

در دو سال گذشته 1000میلیارد ریال تسهیلات ارزان قیمت با سود 4 درصد به عشایر کشور پرداخت شده است و عشایر نیز از سوی دیگر باید با ارایه طرح های کارشناسی، در جذب اعتبارات اهتمام ویژه داشته باشند. 

عشایر استان سمنان متشکل از سه هزار و 181 خانوار و بیش از 14 هزار و 400 نفر جمعیت، شامل 74 طایفه، 1.07 درصد از جمعیت عشایری کشور است که دارای بیش از یک میلیون 74 هزار راس دام سبک و چهار هزار و 700 راس دام سنگین هستند و 8.2 درصد از جمعیت استان را تشکیل می دهند و سالانه 9 هزار و 300 تن گوشت قرمز به ارزش بیش از سه هزار و 600 میلیارد ریال تولید می کنند. 

آب مورد نیاز عشایر استان سمنان از 130 چشمه، قنات و چاه تامین می شود و خشکسالی و کاهش آب‌دهی 10 تا 100 درصدی حدود نیمی از منابع آبی آنان یکی از معضلات عشایر استان سمنان در بخش تولید است. 

مدیرکل امور عشایر سمنان گفت: افزایش تولید گوشت قرمز به میزان 720 تن در این استان هدفگذاری شد که برای تحقق این هدف، پرداخت هفت میلیارد و 830 میلیون ریال تسهیلات به عشایر استان برنامه‌ریزی شده است. 

حمیدرضا حسینی افزود: تسهیلاتی به عنوان سرمایه در گردش نیز به میزان 40 میلیارد ریال ویژه عشایر در استان سمنان جذب شده که مرحله توزیع آن نیز آغاز شده است. 

وی اضافه کرد: این تسهیلات با هدف تامین علوفه به منظور افزایش زنجیره‌ای تولید گوشت قرمز در بین عشایر استان سمنان درنظر گرفته شده است. 

حسینی با اشاره به تولید سالانه 9 هزار و 300 تن گوشت قرمز از سوی عشایر استان سمنان، بیان کرد: هدف از این تسهیلات افزایش تولید گوشت عشایر استان به میزان 720 تن فراتر از تولید سالانه است. 

مدیرکل امور عشایر سمنان خاطرنشان کرد: با هدف تامین نقدینگی برای عشایر استان 38 میلیارد و 300 میلیون ریال تسهیلات قرض‌الحسنه با کارمزد چهار درصد بین عشایر استان توزیع می شود. 

وی با اشاره به ارایه این تسهیلات با عنوان سهل‌الوصول با دوره بازگشت پنجساله، گفت: عشایر برای دریافت این تسهیلات می توانند ضامن بانکی همدیگر باشند و از نظر وثیقه برای این تسهیلات عشایر مشکلی ندارند. 

مدیرکل امور عشایر سمنان با اشاره به معضل شدید کمبود آب برای عشایر استان سمنان، گفت: حدود نیمی از منابع آبی عشایر استان از 10 تا 100 درصد دچار بحران خشکسالی و افت سطح آب است. 

حسینی اضافه کرد: 40 تا 45 درصد از منابع آبی عشایر استان سمنان در منطقه خارتوران بخش بیارجمند شهرستان شاهرود قرار دارد که بین 10 تا 100 درصد دچار بحران کم‌آبی است. 

مدیرکل امور عشایر سمنان، با بیان اینکه کاهش بارش ها در سال 96 تاثیر بسیار بدی بر منابع آبی عشایر در نقاط مختلف استان داشته است، یادآور شد: عمده عشایر استان شامل عشایر مهدیشهر و شاهرود برای دوره قشلاق در منطقه خارتوران شاهرود مستقر می شوند که بیشتر قنات‌ها و چشمه‌های این منطقه دچار افت آب‌دهی و بحران کم‌آبی است. 

حسینی بیان کرد: اجرای طرح های بهسازی منابع آبی عشایر در استان از مدت ها قبل برنامه‌ریزی شده و سعی بر این بوده تا افت آب‌دهی منابع کاهش یابد و در نقاطی از 40 درصد افت به 10 درصد کاهش یافته تا به این ترتیب مشکل عشایر از این لحاظ کاهش یابد. 

وی با اشاره به اجرای 19 طرح اداره کل امور عشایر سمنان در سال 96 با محویت بهسازی و تامین منابع آب برای عشایر، گفت: این طرح‌ها با هدف تامین آب در نقاط مختلف استان از طریق مرمت چشمه‌ها و قنات‌ها، نوکنی چاه‌های موجود، ایجاد منابع روزمینی و زیرزمینی و انتقال آب به حوزه استقرار عشایر به بهره‌برداری رسیده‌ است. 

مدیرکل امور عشایر سمنان گفت: برای اجرای این طرح ها 6 میلیارد ریال هزینه شده است، این طرح‌ها 57 شغل به صورت مستقیم و 113 شغل به صورت غیرمستقیم ایجاد کرده‌است. 

وی با توجه به تاثیر خشکسالی و کاهش بارندگی در تامین علوفه عشایر استان سمنان، یادآور شد: در پی فقر مراتع به ویژه در مناطق قشلاقی به خاطر کمبود بارندگی، از مرداد 96 با هدف تامین علوفه، تعلیف دستچین آغاز شد. 
مدیرکل امور عشایر سمنان ادامه داد: 10 هزار تن جو یارانه‌دار و پنج هزار و 500 تن جو مدت‌دار در بین عشایر استان سمنان امسال توزیع شد و تا فروردین 97 نیز 15 هزار و 500 تن علوفه تا پایان دوره قشلاقی عشایر استان به صورت متناوب توزیع می شود. 

وی گفت: 6 طرح در میامی، پنج طرح در شاهرود، پنج طرح در مهدیشهر و در شهرستان های سمنان، آرادان و گرمسار هر کدام یک طرح افتتاح شده است و طرح آبرسانی به روستای عشایرنشین سنگاب ایوانکی در شهرستان گرمسار با 2 میلیارد ریال هزینه، حفر چاه و اجرای پنج کیلومتر خط انتقال به روستا از طرح‌های شاخص است و با توجه به اینکه پیشتر به این روستا آبرسانی سیار انجام می شده، عشایر این روستا از این پس از آبرسانی سیار بی‌نیاز می‌شوند. 

مدیرکل امور عشایر سمنان، احداث دیوار ساحلی در حجم 400 مترمکعب در دهستان دوزهیر شهرستان سمنان را از دیگر طرح‌های مقابله با کم‌آبی برای عشایر استان برشمرد و گفت: این طرح با یک میلیارد ریال اعتبار و در قالب تامین آب آشامیدنی و جلوگیری از فرسایش آبی اجرایی شده است. 

حسینی افزود: دیگر طرح شاخص برای تامین آب عشایر استان سمنان در دهستان چاشم شهرستان مهدیشهر بود که شامل تعریض، ایجاد پل و احداث آب‌نما با یک میلیارد ریال هزینه می شود. 

مدیرکل امور عشایر سمنان با اشاره به بحران کم‌آبی مناطق عشایری به ویژه در بخش جنوبی شهرستان های استان سمنان، یادآور شد: امسال به علت کمبود آب و بحران منابع آبی، چهار میلیون مترمکعب آبرسانی سیار به این مناطق انجام شده که مناطق خارتوران در جنوب شهرستان شاهرود بیشترین هدف این آبرسانی بوده است.