اخبار > زندگی متفاوت عشایر شاهسون استان اردبیل

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان امور عشایر ایران به نقل از خبرگزاری ها، زندگی عشایر شاهسون دارای زیبایی خاص است، از لباس رنگارنگ زنان تا کوچ نشینی و زندگی در سیاه چادر ها همگی از جذابیت زندگی آنهاست. اعضای این ایل دامدار هستند و از مراتع سرسبز کوه های خطه اردبیل استفاده می کنند.

عشایر شاهسون، دسته ای از کوچ نشین ها هستند که بصورت عمودی کوچ می کنند؛ یعنی ارتفاع خود را کم یا زیاد می سازند.آنها مدام در حال ییلاق و قشلاق هستند و زندگی‌شان پیوسته در گردش می‌گذرد؛ از این روست که آنها ارتباط نزدیکی با طبیعت دارند و از زیر و بم آن بسیار آگاهند. تغییرات آب‌وهوایی اگر به تغییر اقلیم منجر نشود نمی‌تواند عشایر را نگران کند. آنها به خوبی فراگرفته‌اند که چه زمانی ایل را حرکت دهند و چه زمانی را برای اطراق در یک منطقه اختصاص دهند.

طایفه های ایل شاهسون هنگام کوچ بهاره که ۴۵ روز بعد از عید نوروز است، طی یک هفته خود را به ارتفاعات ۴۵۰۰ متری می رسانند و در کوچ پاییزه که از اواسط شهریور شروع می شود و بین ۴۰ تا ۴۵ روز زمان می برد، به ارتفاعی تقریبا هم سطح دریا باز می گردند.

کومه و سیاه چادر محل اقامت عشایر آذربایجان

سیاه چادر عشایر شاهسون از ۲۴، ۲۸ یا ۳۲ قطعه چوب چوبوغ تشکیل شده است که از چوب صیقل خورده ساخته می شوند و نمد سفید حاصل از پشم گوسفندان رویه آن را تشکیل می دهد. پوشش ها با نام هاب قاپی لیق، یانلیق و دالیق در ابعاد منظم بریده می شوند.

اما در کومه ها که معمولا برای پخت و پز ساخته می شوند، نمدهای مستعمل و چوبوغ های صیقل نخورده جنگلی بکار می روند که شبیه دالانی طوسی رنگ بوده که علاوه بر پخت و پز، محلی برای تولید لبنیات است.

تولیدات و درآمد عشایر شاهسون

این قوم کوچ نشین آذری زبان همانند همه عشایر، دامدار بوده و با داشتن گوسفندهایی از نژاد مغانی، محصولات دامی فراوانی را به فروش می رسانند.

هنر اصلی این قوم کوچ نشین تولید قالی، گلیم، جاجیم، پاپوش، گیوه، حصیر، نمد، دستکش، کلاه، شال گردن، توبره، خورجین، زیلو و صنایع دستی فراوانی از این قبیل بوده که عشق و رنگ میان تار و پود آنها بیداد می کند.

نکته جالب این است که طرح های زیبا و رویایی روی جاجیم، گلیم و قالی ها بدون هیچ الگویی و زاییده ذهن هنرمند این قوم بوده که عشق و رنگ را چون طرحی دلربا بر محصولات می نشانند.

بهار و اوایل تابستان بهترین دیدار با عشایر شاهسون

از الزامات زندگی عشایر کوچ و تغییر محل زندگی است بنابراین آنها در ماه‌های سرد سال به سمت مغان حرکت کرده و در آنجا کومه‌ها و آلاچیق خود را بر پا می‌کنند و در ماه‌های گرم سال نیز برای ییلاق به مناطق مرتفع‌تری نظیر حاشیه سهند، سبلان، مشکین‌شهر، سراب، اردبیل، کناره دریاچه نئور یا مشکین‌شهر می‌آیند. زمان مناسب برای گردشگری عشایر شاهسون در زمان ییلاق است که یک دوره چهار ماهه از خرداد تا پایان شهریور را دربرمی‌گیرد.

برای دیدن عشق، زیبایی و رنگ های بی بدیل کوچ عشایر شاهسون بهتر است در فصل بهار و تابستان راهی شویم تا علاوه بر دیدن طبیعت بکر و بی نظیر حوالی کوه سبلان، مشگین شهر و اردبیل یا حتی رشته کوه بزگوش و دریاچه نئور که محل اقامت بهاره عشایر شاهسون هستند، از دیدن رنگهای دلربای لباس محلی ایل شاهسون لذتی دوچندان ببریم. فراموش نکنید که حداقل دو روز برای این ملاقات زمان بگذارید و احترام به آداب و سنن این مردم را از یاد نبرید.

موسیقی عشایر، عاشیقی

عاشیقی نوع موسیقی و عاشیق نوازنده های این قوم کوچ نشین بوده که عشق و رنگ های گوناگون طبیعت را می توان لابه لای ساز و آوازشان شنید. عاشیق ها روایتگر رزم و رویدادها، تاریخ شفاهی و حماسه های عشایر شاهسون در طول تاریخ هستند که با هجاهایی که براساس مفهوم نامگذاری می شوند، آنها را بیان می کنند.

باغلاما، گرایلی، بایاتی، تجنیسی، قوشی و خلق ماهسنی برخی از مشهورترین هجاهای عاشیق ها بوده که عشق، تاریخ، حماسه و رشادت اقوام عشایر را در دل خود جای داده اند. عاشیق ها در عروسی، تعزیه و مراسم مذهبی و ملی به خواندن و نواختن می پردازند.

کوچ عشایر شاهسون، لباس محلی و فرهنگ این عشایر یکی از ظرفیت های مهم گردشگری برای استان اردبیل محسوب می شود و برگزاری تورهای عشایر جدا از درآمدهای اندکی که ممکن است برای خانواده‌ها داشته باشد، عاملی در حفظ سنت‌ها محسوب می‌شود. عشایر می‌دانند که تفاوت نحوه زندگی، پوشش و زبان و آداب‌ و رسوم آنهاست که موجب جذب گردشگر شده و مزیت آنها تلقی می‌شود.